DẪN
1/ Giới thiệu Tông huấn đầu tiên của ĐGH Léo XIV (tháng 10/25): Dilexi te – Ta đã yêu ngươi /con. I loved you / ngộ ái nị! / Je’aime / Tông huấn nhấn mạnh: tình yêu của Đức Kitô được nhập thể qua tình yêu dành cho người nghèo, qua việc chăm sóc người đau yếu, chống lại chế độ nô lệ, bảo vệ phụ nữ bị loại trừ và bạo hành, mang lại cơ hội giáo dục cho mọi người, đồng hành với người di dân, thực thi bác ái, cổ võ bình đẳng và nhiều khía cạnh khác.2/ Bối cảnh câu nói: Ta đã yêu ngươi. Trích sách Kh 3, 9: cộng đoàn Philadenphia. Xin đọc nguyên văn để hiểu được bối cảnh sách Thánh: “7 Hãy viết cho thiên thần của Hội Thánh Phi-la-đen-phi-a : Đây là lời của Đấng Thánh, Đấng Chân Thật, Đấng giữ chìa khoá vua Đa-vít, Người mở ra thì không ai đóng lại được, Người đóng lại thì không ai mở ra được. 8 Ta biết các việc ngươi làm: này Ta để một cửa mở trước mặt ngươi, không ai có thể đóng lại được, bởi vì tuy ngươi ít thế lực, ngươi cũng đã giữ lời Ta và đã không chối bỏ danh Ta. 9 Này Ta sẽ ban cho ngươi một số người thuộc hội đường của Xa-tan, những kẻ xưng mình là Do-thái, mà thực ra không phải, vì chúng nói dối. Này Ta sẽ bắt chúng đến phủ phục dưới chân ngươi và nhận biết rằng Ta đã yêu mến ngươi. 10 Vì ngươi đã giữ lời Ta dạy phải kiên nhẫn chịu đựng, nên Ta cũng giữ gìn ngươi cho khỏi giờ thử thách sắp xảy đến trên toàn cõi địa cầu, để thử thách những người sống trên mặt đất.”
3/ Đối tượng Chúa yêu: “ngươi: cộng đoàn bị áp bức, nhưng vẫn giữ vững đức tin và đi theo đường lối của Chúa.
Bầu khí Tĩnh tâm Mùa Vọng: chuẩn bị tâm hồn đón mừng Lễ Chúa Giáng Sinh, MN Ngôi Lời Nhập Thể. Chúng ta mừng MN không theo cách thức của người không Công giáo: lễ hội, vui chơi, hoan lạc… Tất cả sẽ chóng qua thôi! Như biến cố đau thương trên quê hương VN chúng ta tại miền Bắc Trung, Tây Nguyên, Nam Trung bộ… bị 4, 5 cơn bão (thiên tai), thêm việc xả đập (nhân họa)… sinh ra lũ lụt: lũ trời, lũ người.
Giữa lúc thảm họa bi kịch, chúng ta tin rằng Chúa vẫn nói với chúng ta: Ta đã yêu con! Ta vẫn yêu con và ta mãi yêu con!
II/ NỘI DUNG DILEXI TE : TA ĐÃ YÊU NGƯƠI!”
1/ Tông huấn đa liệt
kê 5 đối tượng từ chữ “ngươi”.
Nghèo là gì? là
thiếu thốn, đáng lẽ có mà không có. Dù ta có nghèo hay thế nào, Chúa vẫn nói với
ta: Ta đã yêu ngươi. Đó là lời khẳng định, Chúa đứng về phía người nghèo. Họ
không còn trông cậy ai khác ngoài trừ Thiên Chúa.
Thứ 1/ Nghèo về vật chất. TH nói đến “sự nghèo túng của những người thiếu thốn các phương tiện vật chất để sinh tồn” hoặc “bị gạt ra bên lề xã hội và không có điều kiện để thể hiện phẩm giá và khả năng của mình” (9). Vì nghèo nên ít được người khác lắng nghe hoặc trân trọng. Tôi có tiền nên tôi có quyền. Giữa lúc ấy Chúa nói : Ta đã yêu con!!!
Thứ 2/ Đức Lêô cũng lưu ý đến sự hiện diện của nghèo đói luân lý (không biệt được xấu tốt, thiện ác-2 người đi honđa giựt chiếc đt phụ nữ bị liệt bẩm sinh. Hút thuốc, vứt bỏ rác…), tinh thần và văn hóa (ăn nói tục tĩu, chen lấn, giành giựt…); đó là sự nghèo của “những người không có quyền, không có chỗ đứng, không có tự do” (9). Bần cùng sinh đạo tặc??
Thứ 3/ Di dân bị khước từ, chính Đức Kitô đang gõ cửa
Đức Giáo Hoàng Lêô cũng dành nhiều phần để nói về chủ đề di dân, minh họa lời ngài bằng hình ảnh của Alan Kurdi, cậu bé người Syria ba tuổi, người đã trở thành biểu tượng của cuộc khủng hoảng di dân châu Âu năm 2015 với bức ảnh thi thể em nằm trên bãi biển. “Thật không may, ngoài vài tiếng kêu cứu nhất thời, những biến cố tương tự đang ngày càng bị xem nhẹ và chỉ được coi là tin tức ngoài lề,” (11). “Ta đã yêu con!!!!”
Dân Do Thái cũng là những di dân, gia đình Thánh gia cũng di dân, mọi tín hữu đều là di dân.
“Giáo Hội, như người mẹ hiền, đồng hành với những ai đang bước đi. Nơi thế giới thấy hiểm họa, Giáo Hội thấy những người con; nơi người ta dựng lên bức tường, Giáo Hội xây nên nhịp cầu. Giáo Hội biết rằng lời rao giảng Tin Mừng chỉ đáng tin khi được thể hiện bằng những cử chỉ gần gũi và đón tiếp. Và Giáo Hội biết rằng: nơi mỗi người di dân bị khước từ, là chính Đức Kitô đang gõ cửa cộng đoàn” (75).
Thứ 4/ Phụ nữ - nạn nhân của bạo lực và loại trừ
Đức Thánh nhấn mạnh rằng chúng ta không được quên những người phụ nữ - những người “nghèo gấp đôi (tinh thần bị khủng hoảng, khủng bố)… phải chịu cảnh bị loại trừ, ngược đãi và bạo lực, vì họ thường ít có khả năng tự bảo vệ quyền lợi của mình,” biến phụ nữ thành công cụ thỏa mãn dục vọng, con ở, nô lệ…. trích lời Đức Phanxicô (12). Ta đã yêu con!
Thứ 5/ Trẻ em thiếu giáo dục.
Noi gương Thánh Giuse Calasanz, người đã sáng lập trường công lập miễn phí đầu tiên ở châu Âu (69), Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục người nghèo, điều mà “không phải là một ân huệ, mà là một nghĩa vụ” (72).
“Trẻ em có quyền được hiểu biết, vì đó là điều kiện nền tảng để công nhận phẩm giá con người” (72). Ta đã yêu con!
….Qua 5 đối tượng nghèo như TH nêu lên cho thấy, Thiên Chúa đứng về phía người nghèo vật chất và tinh thần. Điều này không phải tư tưởng hay quan điểm mới của ĐGH Leo mà của HT, không phải của HT mà của CGK, không chỉ CGK, mà Thiên Chúa thể hiện rõ nét suốt cả thời Cựu ước – nay là Tân ước. Nói cách khác, CGK đồng hóa mình với người nghèo để cho thấy, Thiên Chúa đứng về phía người nghèo. Đó là lý do tại sao Chúa nói: Ta đã yêu ngươi!
TH
nêu tên 5 vị GH trong thời hiện đại luôn có văn kiện liên quan đến người nghèo.
Trước tiên là Thánh GH Gioan XXIII, người đã kêu gọi trong văn kiện
“Mater et Magistra”: các quốc gia giàu có đừng thờ ơ trước những dân tộc đang bị
áp bức bởi nạn đói và cảnh nghèo cùng cực (số 83). Kế tiếp, là Thánh GH Phaolô
VI đã góp tiếng nói của mình qua thông điệp “Populorum progressio” (sự phát
triển các dân tộc) và qua việc ngài xuất hiện tại Liên Hiệp Quốc như “một người biện hộ cho người nghèo.” Tương
tự, Thánh GH Gioan Phaolô II đã củng cố nền tảng tín lý của “sự ưu tiên chọn
lựa người nghèo” trong giáo huấn của Hội Thánh.
Gần đây hơn, Đức GH Bênêđictô XVI, trong thông điệp “Caritas in veritate”, đã đưa ra cách tiếp cận mang tính chính trị rõ nét hơn về các khủng hoảng của Thiên niên kỷ thứ ba; Sau cùng, chính là vị tiền nhiệm: cố Đức GH Phanxicô đặt việc chăm sóc người nghèo và hiệp thông với họ như một trong những chủ đề trọng tâm của triều đại giáo hoàng của ngài. (Đó là chưa kể tinh thần từ Leo XIII (TĐ xã hội Rerum Novarum - Tân Sự)
Gần đây hơn, Đức GH Bênêđictô XVI, trong thông điệp “Caritas in veritate”, đã đưa ra cách tiếp cận mang tính chính trị rõ nét hơn về các khủng hoảng của Thiên niên kỷ thứ ba; Sau cùng, chính là vị tiền nhiệm: cố Đức GH Phanxicô đặt việc chăm sóc người nghèo và hiệp thông với họ như một trong những chủ đề trọng tâm của triều đại giáo hoàng của ngài. (Đó là chưa kể tinh thần từ Leo XIII (TĐ xã hội Rerum Novarum - Tân Sự)
3/ Kitô hữu sẽ phải nói với người nghèo: tôi yêu anh chị.
Giai thoại Mẹ thánh Teresa Calcultta với ông lão bị hấp hối. Tôi là ai không quan trọng nhưng quan trọng là ông là người AE của tôi.- Các Thánh cũng noi gương CG: Tôi đã yêu anh / chị/ em. Thánh Catarina de Siena hôn người cùi / Thánh Vinh Sơn Phaolo / Thánh Đamien Burne, Tông đồ người phong / Elisabet, Hungary – Thành viên Dòng Ba Phanxico / Thánh Martino de Porres…. Luôn nói Tôi đã yêu … bạn bằng hành động bác ái, dấn thân và xả thân cho người nghèo. Thánh Loreso, PT tử đạo: người nghèo là gia sản của GH.
Lý do, người nghèo là gia sản, là những bài học thiêng liêng cho người giàu và mọi người:
Từ số 100: *Họ dạy ta bài học nhận ra thực tại trần gian mà đôi khi ta không nhận ra: Sự vươn lên từ trong khốn khổ nhất, họ vẫn sống và tín thác vào Thiên Chúa.
*Họ dạy ta về sự đồng cảm. Họ cho chút bánh cho nhau….
*Họ dạy ta về sự khát vọng về cuộc sống tốt đẹp… hơn giữa muôn ngàn thử thách. Họ góp phần vào di sản văn hóa thế giới
*Họ dạy ta về bài học sự bình đẳng, ý thức những gì ta có không phải do ta có, ta thủ đắc mà ơn thiêng của Chúa.
* Ngài cũng trích lại lời người tiền nhiệm mô tả người nghèo “không chỉ là đối tượng của lòng thương cảm, mà còn là những thầy dạy Tin Mừng” (79).
“Phục vụ người nghèo không phải là một hành động được thực hiện ‘từ trên xuống’, mà là một cuộc gặp gỡ giữa những người bình đẳng, nơi Đức Kitô được tỏ hiện và được tôn thờ… Vì thế, khi Giáo Hội cúi mình để chăm sóc người nghèo, chính lúc đó Giáo Hội đang ở tư thế cao quý nhất” (79).
Vì lý do này, ĐGH Leo nói: “tôi bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến tất cả những ai đã chọn sống giữa người nghèo, không chỉ thỉnh thoảng đến thăm họ, mà sống với họ như họ đang sống. Một quyết định như vậy nên được coi là một trong những hình thức cao nhất của đời sống Phúc Âm.[1]
MN Nhập thể, Giáng sinh là chiêm ngắm Con Thiên Chúa làm người sinh ra cảnh nghèo khó. Người đồng hành, đồng hóa với người nghèo. Vì thế, giúp người nghèo là giúp CGK.
4/ Người Kitô hữu cũng nói: tôi đã yêu bạn!
4.1. Nghèo là thiếu thốn, là không có. Vậy, chúng ta nghèo hay giàu? Không dựa vào cái ta sở hữu hay thủ đắc, vì đó tiêu chuẩn thế gian, xã hội định mức giá trị vật chất, nhưng dựa vào tiêu chuẩn của Kinh thánh. Nghèo tâm linh.
-Khi ta… không thờ phượng Chúa hoặc thờ Người theo kiểu nửa lạnh nửa nóng: nghèo về chân thành, nhiệt thành và không hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực với Chúa. Nghèo về việc thờ phượng
-Khi ta không CN, không học KT, Giáo lý ta đang nghèo về tình thân mật với CGK… thuộc về Người mà không hiểu Người không đi vào tình bạn hữu với Người.
-Khi ta không biết chia sẻ….ta nghèo về thông cảm, ta ích kỷ
-Khi ta phạm tội, không sám hối, ta nghèo về lòng ăn năn.
4.2. Chính vì nghèo như vậy mà tôi đã tạo ra khoảng cách giàu nghèo. Vì nghèo về tinh thần hòa bình mà sinh ra chiến tranh, hận thù. Vì nghèo khoan dung mà sinh ra ghen ghét. Vì nghèo cho đi mà sinh ra phân chia giai cấp. Nghèo về bất ổn trong cuộc sống mà sinh ra nghèo đó, bệnh tật, rời khỏi quê hương.
Vì thế, hãy sấp mình trước mặt Chúa mà van xin lòng thương xót… xoa dịu nỗi đau… buồn sầu … Lúc đó, Chúa vẫn nói: Ta đã yêu ngươi!
Từ đó, là cũng nói như Chúa, như GH đã nói: Tôi cũng yêu anh/chị/ em… để minh chứng ta đã trưởng thành đức tin, ta đã giàu lòng quảng đại hơn, thông cảm hơn….
5/ Tạm kết
Mùa Vọng: hy vọng, Lữ hành trong hy vọng, bước đi trong hy vọng… cuộc đời vẫn phải đi… dù có những đôi chân mệt mỏi, chán chường… dù có chiến tranh, chết chóc, tàn phá, mất mát… mất hết… dù có bão tố mưa sa, lũ lụt…(14 cơn bão trong năm nay… nhưng không được phép mất niềm hy vọng… Vì khi trung thành đức tin giữa bao sóng gió, thì lời Chúa nói: Ta đã yêu ngươi mới rõ nét, mạnh mẽ hơn.
Vậy
hãy dâng lên Chúa: “Lời nguyện cho thế giới”
– Linda Nhung Nguyễn.
LỜI
THÁNH CA :
1/
Một lời nguyện cho thế giới – bao khổ đau bao lầm than
………. Mau chóng qua cơn dịch này.
…….. thương những người con phương xa, bao nỗi buồn lo ly tan.
……… đang thế giới chiến tranh, bao hận thù, bao thiên tai, bao lũ lụt dâng cao. Giọt lệ sầu bao tiếng kêu…đang chìm cảnh thương đau bởi cảnh đời mãi oán than.
Cùng nhau dâng lên lời nguyện, cầu xin ban phép nhiệm mầu cho toàn dân Chúa ơi!
Cùng nhau đốt lên ngọn nến, niềm tin ánh sáng hy vọng, cho nhân loại được sớm trở về trong an bình.
2/
Một lời nguyện dâng lên Chúa - Bao thứ tha bao lầm lỗi
Ai tin Ta sẽ được tha. Vì trần gian bao dối gian. Nên giờ này bao gian nan, biết bao người phải khóc than.
………. Mau chóng qua cơn dịch này.
…….. thương những người con phương xa, bao nỗi buồn lo ly tan.
……… đang thế giới chiến tranh, bao hận thù, bao thiên tai, bao lũ lụt dâng cao. Giọt lệ sầu bao tiếng kêu…đang chìm cảnh thương đau bởi cảnh đời mãi oán than.
Cùng nhau dâng lên lời nguyện, cầu xin ban phép nhiệm mầu cho toàn dân Chúa ơi!
Cùng nhau đốt lên ngọn nến, niềm tin ánh sáng hy vọng, cho nhân loại được sớm trở về trong an bình.
Ai tin Ta sẽ được tha. Vì trần gian bao dối gian. Nên giờ này bao gian nan, biết bao người phải khóc than.
Chủ tế : vài lời dẫn
1. Cầu cho Thế Giới
Lạy Chúa, chúng con cầu xin Chúa đoái thương thế giới hôm nay đang bị tổn thương bởi chiến tranh, chia rẽ, nghèo đói và biến đổi khí hậu. Xin ban cho các dân tộc tinh thần đối thoại, tôn trọng và cộng tác; cho các nhà lãnh đạo biết tìm kiếm công ích và bảo vệ sự sống con người. Xin Chúa cho hòa bình và công lý được lớn lên trên khắp mặt đất.
2. Cầu cho Hội Thánh Công Giáo
Lạy Chúa, xin gìn giữ Hội Thánh Chúa trong sự hiệp nhất, thánh thiện và trung thành với Tin Mừng. Xin soi sáng cho Đức Giáo Hoàng, các giám mục, linh mục và tu sĩ biết sống khiêm nhường phục vụ, loan báo Tin Mừng với lòng nhiệt thành và sự khôn ngoan. Xin cho Hội Thánh trở nên dấu chỉ hy vọng giữa thời đại đang đổi thay.
3. Cầu cho Xã Hội và Quốc Gia
Lạy Chúa, xin chúc lành cho xã hội chúng con đang sống: cho những ai đang vất vả mưu sinh, cho người nghèo, người bệnh tật, người di dân và những người bị bỏ rơi được nâng đỡ. Xin ban cho mọi người tinh thần trách nhiệm, trung thực và liên đới để xây dựng một xã hội công bằng, nhân ái và tôn trọng phẩm giá con người.
4. Cầu cho Mỗi Kitô Hữu
Lạy Chúa, xin giúp mỗi Kitô hữu trong thời đại hôm nay biết sống đức tin mạnh mẽ giữa bao thách đố; biết trở nên ánh sáng bằng đời sống yêu thương, tha thứ và phục vụ. Xin ban cho chúng con lòng can đảm làm chứng cho Chúa trong gia đình, nơi làm việc và giữa đời thường.
5. Thinh lặng để cầu nguyện riêng
[1] Chuyện kể truyền giáo của GM Fulton Sheen – cô gái tiếp viên hàng không đi phục vụ trại phong Di Linh.
Ca đoàn Thánh Linh tổng hợp
